سونوگرافی آنومالی چیست؟ راهنمای جامع برای یکی از مهم ترین سونوگرافی های دوران بارداری
سونوگرافی آنومالی یکی از حیاتی ترین و دقیق ترین بررسی های دوران بارداری است؛ آزمایشی که بسیاری از مادران از همان ابتدای بارداری لحظه شماری می کنند تا نوبت انجام آن فرا برسد. این سونوگرافی مانند پنجره ای شفاف به دنیای کوچک و در حال رشد جنین است؛ جایی که متخصص سونوگرافی با دقتی مثال زدنی تمام اندام های جنین را بررسی می کند تا مطمئن شود که روند رشد او طبیعی، کامل و سالم است.
امروزه با پیشرفت تکنولوژی پزشکی، سونوگرافی آنومالی نه تنها یک بررسی معمول بلکه ابزاری قدرتمند برای تشخیص زودهنگام بسیاری از ناهنجاری ها محسوب می شود.
سونوگرافی آنومالی دقیقا چیست؟
سونوگرافی آنومالی که با نام های “آنومالی اسکن” یا “سونوگرافی مرحله دوم بارداری” هم شناخته می شود، نوعی بررسی دقیق و تخصصی است که معمولا در هفته های ۱۸ تا ۲۲ بارداری انجام می شود. در این مرحله، جنین به اندازه ای بزرگ شده که اندام ها، استخوان ها، مغز، قلب و ساختارهای مهم آن کاملا قابل مشاهده و اندازه گیری هستند.
وقتی مادر روی تخت سونوگرافی دراز می کشد و پروب دستگاه به آرامی روی شکم او حرکت می کند، پزشک در طول چندین دقیقه به دنیای ظریف جنین وارد می شود. ضربان کوچک قلب، حرکات دست های نحیف، شکل گیری استخوان ها و حتی نتیجه تکامل بخش های مهم مغز همگی در این سونوگرافی قابل مشاهده هستند.
این لحظه یکی از عاطفی ترین لحظات یک مادر است، اما در کنار زیبایی، هدف اصلی آن تشخیص ناهنجاری های احتمالی است.
چرا سونوگرافی آنومالی اهمیت زیادی دارد؟
دلیل اهمیت این سونوگرافی تنها در زیبایی دیدن حرکات جنین نیست؛ بلکه در ایجاد تصویری دقیق و پزشکی از سلامت اوست. سونوگرافی آنومالی می تواند بسیاری از ناهنجاری های مادرزادی را تشخیص دهد؛ ناهنجاری هایی که اگر در این مرحله مشخص شوند، امکان مدیریت بارداری، درمان داخل رحم یا تصمیم گیری های درمانی مناسب فراهم می شود.
این سونوگرافی به متخصص کمک می کند بررسی های زیر را انجام دهد:
1. بررسی ساختار مغز جنین
پزشک بخش های مختلف مغز مانند بطن ها، مخچه، حفره های مغزی و سیستم عصبی را ارزیابی می کند. هرگونه ناهنجاری مانند هیدروسفالی، مشکلات تکامل مغز یا نقص های مادرزادی قابل تشخیص است.
2. بررسی صورت و استخوان های جمجمه
ظاهر صورت، استخوان های گونه، بینی و لب ها در این هفته کاملا شکل گرفته اند. بسیاری از مشکلات مانند شکاف لب یا شکاف کام در همین مرحله قابل مشاهده هستند.
3. بررسی قلب با جزئیات
قلب کوچک جنین در این سونوگرافی با دقتی بالا مشاهده می شود. متخصص شکل چهارحفره ای قلب، دریچه ها، عروق اصلی و جریان خون را بررسی می کند.
جهت تشخیص بیماری های مادرزادی قلب، این مرحله بسیار حیاتی است.
آشنایی بیشتر با بهترین پزشک زنان و زایمان
4. بررسی ستون فقرات و اندام ها
ستون فقرات باید کاملا بسته باشد و استخوان ها رشد طبیعی داشته باشند. اندام های دست و پا نیز از نظر تعداد انگشتان، طول استخوان ها و تقارن بررسی می شوند.
5. بررسی اندام های داخلی
کلیه ها، معده، مثانه، کبد و روده ها همگی در این مرحله مشاهده و اندازه گیری می شوند.
6. بررسی جفت، مایع آمنیوتیک و بندناف
علاوه بر جنین، وضعیت محیطی که او در آن رشد می کند نیز بررسی می شود.
سونوگرافی آنومالی چگونه انجام می شود؟
S این سونوگرافی معمولا بین 20 تا 40 دقیقه زمان می برد و کاملا بدون درد است.
مادر روی تخت دراز می کشد و متخصص، دستگاه را به آرامی روی شکم حرکت می دهد. تصویر جنین روی مانیتور ظاهر می شود و بسته به موقعیت او، ممکن است مادر نیاز به تغییر حالت داشته باشد. گاهی جنین در خواب است یا رو به پایین قرار می گیرد. در این مواقع، پزشک ممکن است از مادر بخواهد کمی راه برود یا به پهلو بچرخد تا تصویر بهتری به دست آید.
احساس دیدن قلب کوچک جنین که با نظمی شگفت انگیز می زند، یا دیدن لحظه ای که دستش را تکان می دهد، برای بسیاری از مادران لحظه ای فراموش نشدنی است.
سونوگرافی آنومالی چه ناهنجاری هایی را تشخیص می دهد؟
این سونوگرافی، یکی از کامل ترین بررسی های دوران بارداری است و می تواند بیش از ۷۰ نوع ناهنجاری اصلی و فرعی را تشخیص دهد. برخی از مهم ترین آنها عبارتند از:
-
ناهنجاری های مغزی و نخاعی مانند اسپینا بیفیدا
-
ناهنجاری های قلبی
-
مشکلات تکامل صورت مثل شکاف لب
-
ناهنجاری در دست ها و پاها
-
عدم رشد یا عدم وجود اندام ها
-
مشکلات شکمی مثل فتق دیافراگم
-
ناهنجاری های کلیه یا مثانه
-
اختلالات رشد استخوانی
-
مشکلات جفت و بند ناف
-
اختلالات رشد جنین (IUGR)
تشخیص بسیاری از این مشکلات در همین مرحله، امکان مدیریت موثر بارداری را فراهم می کند.
آیا سونوگرافی آنومالی برای جنین خطری دارد؟
خیر.
سونوگرافی یکی از امن ترین روش های تصویربرداری دوران بارداری است و هیچ تابش یا اشعه مضری ندارد. در این روش تنها از امواج صوتی استفاده می شود؛ بنابراین هیچ نگرانی برای مادر یا جنین وجود ندارد.
سونوگرافی آنومالی دختر یا پسر را مشخص می کند؟
بله، در این مرحله جنسیت کاملا قابل تشخیص است.
اگر مادر از متخصص بخواهد، پزشک می تواند با دقت بالا جنسیت را اعلام کند. البته در برخی موقعیت ها، اگر جنین حالت مناسبی نداشته باشد، ممکن است تشخیص کمی دشوار شود.
اما در اغلب موارد این سونوگرافی دقیق ترین زمان برای تعیین جنسیت است.
بیشتر بخوانید :بهترین متخصص زنان و زایمان رشت
چه زمانی باید سونوگرافی آنومالی انجام شود؟
بهترین زمان: هفته ۱۸ تا ۲۲ بارداری
اگر از این زمان دیرتر شود، تشخیص برخی ناهنجاری ها سخت تر خواهد شد.
اگر زودتر انجام شود نیز بسیاری از جزئیات قابل مشاهده نیستند. بنابراین این بازه زمانی برای مشاهده کامل ترین تصویر ممکن انتخاب شده است.
آیا سونوگرافی آنومالی مرحله دوم دارد؟
بله.
اگر در سونوگرافی اولیه مشکلی دیده شود یا اگر پزشک نیاز به بررسی بیشتر داشته باشد، ممکن است سونوگرافی تکمیلی یا ecocardiography برای قلب جنین انجام شود.
در برخی موارد نیز اگر برخی از اندام ها به درستی دیده نشوند، از مادر خواسته می شود چند روز بعد مجددا مراجعه کند.
سونوگرافی آنومالی چقدر دقیق است؟
دقت این سونوگرافی به چند عامل بستگی دارد:
-
کیفیت دستگاه
-
تجربه و مهارت پزشک
-
وضعیت جنین در هنگام انجام سونوگرافی
-
مقدار مایع آمنیوتیک
-
هفته انجام سونوگرافی
در بهترین شرایط، دقت تشخیص بسیاری از ناهنجاری ها بین ۷۰ تا ۹۰ درصد است.
آیا برای سونوگرافی آنومالی باید آمادگی خاصی داشت؟
نیازی به ناشتا بودن یا نوشیدن آب زیاد نیست.
تنها کافی است:
-
لباس راحت بپوشید
-
نتیجه آزمایش ها و سونوگرافی های قبلی را همراه داشته باشید
-
کمی زودتر در مرکز حضور داشته باشید
هزینه سونوگرافی آنومالی چقدر است؟
هزینه بسته به شهر، نوع مرکز، دستگاه مورد استفاده و پزشک متفاوت است.
معمولا این سونوگرافی نسبت به سونوگرافی های معمول کمی گران تر است اما چون یکی از مهم ترین سونوگرافی های دوران بارداری است، ارزش و ضرورت بسیار بالایی دارد.
نتیجه گیری:
سونوگرافی آنومالی یکی از مهم ترین لحظات دوران بارداری است؛ لحظه ای که مادر نه تنها سلامتی جنین را بررسی می کند، بلکه برای اولین بار با جزئیات شگفت انگیزی از رشد او روبه رو می شود. این سونوگرافی با دقت بسیار بالا به پزشکان کمک می کند مشکلات احتمالی را شناسایی کنند تا بتوان تصمیم های درست و به موقع اتخاذ کرد.
اگر باردار هستید یا قصد دارید به زودی این مرحله را پشت سر بگذارید، کافی است به زمان مناسب مراجعه کنید و با آرامش این بررسی مهم را انجام دهید. این سونوگرافی یکی از بهترین و قابل اعتمادترین ابزارهای مراقبت از سلامت جنین است.
برای رزو نوبت و مشاوره با ما در ارتباط باشید.
ما را در اینستاگرام همراهی کنید.